Sveti Stefan, Karadağ

Etiketler

Budva, Karadağ, Montenegro, Sveti Stefan

Gitmeden önce ne olduğunu bir türlü anlayamadığım yer. Çoğu kaynak sadece bir bölümünü anlatıp gerisini açıkta bıraktığı için çözememiştim şehir mi, ada mı, otel mi, Budva’nın koyu mu, giriliyor mu, sadece uzaktan fotoğraf mı çekiliyor. Olay şuymuş: Sveti Stefan, Budva merkeze on kilometre uzakta bir koy yerleşimi ve adadan oluşuyor. Budva’da ana caddeden geçen minibüslere binerek 1,5 Euroya ulaşabiliyorsunuz.

Çok sevimli bir Orta Çağ yerleşimi sergileyen adasının fotoğraflarını çekebiliyorsunuz. Ama bu ada şu an sadece bir otelden oluştuğu için (Aman Sveti Stefan island-hotel) gecesine 3,000 Lira verip bir yer tutmadıysanız girmiyorsunuz.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Adayı karşıya aldığınızda solda kalan plaj da otele aitmiş ve dışarıdan gelene 80 Euro civarıymış bir günlük şemsiye-şezlong kirası. Dolayısıyla, ya gerisin geri ana yola çıkıp otobüsle Budva’ya dönüyorsunuz, ya da sağ taraftaki plaj yanından yukarı doğru kıvrılan ağaçlı patikayı takip etmeye başlıyorsunuz (Park Miločer).

Bu yol sizi çok keyifli yollardan, plajlardan ve hatta yaya tünellerinden geçirerek Budva’ya kadar götürüyor, ki bence Sveti Stefan gezisinin en doyurucu yanıydı.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Park Miločer’den geçtikten sonra vardığınız alanlar zamanında Karadjordjevic Hanedanına aitmiş sadece (Karađorđevićlerden Sırbistan yazımda bahsetmiştim). O yüzden de Kralın Plajı, Kraliçenin Plajı gibi isimler verilmiş plajlar var (Milocerska & Kraljicina). Plajdaki Villa Miločer kraliçenin yazlığıymış.

Sonra güzel Rafailovići çıkıyor karşınıza. Belli ki yazın pahalı turist mekanları olan ama kışın balıkçıların toplaştığı şirin restoranlar.

Madonna ve Brad Pitt’in tercihi Splendid Otelinin bulunduğu ödüllü Bečići kumsalı da bu güzergahta yer alıyor.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Derken tünel tabelasını görüyorsunuz ve Zavala Yarımadasını aşıp Budva merkeze varabilmek için denizden ayrılıp otellerin arkasına geçiyorsunuz.

Zavala’ya yerleşmiş the Dukley Gardens adındaki lüks yerleşkenin altında yer alan tüneli aşınca kentin ışıkları önünüze seriliyor.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Dukley Gardens bambaşka bir mimari anlayışla tasarlanmış akıllı evler ve özel plajlarından oluşuyor.

Süper manzaralı mekanların değerlendirilişi sebebiyle bu yolun kaç saat sürdüğünü söyleyemeyeceğim ama Tivat-Kotor kadar asla değil. Bisiklet kiralayarak güzel olabilir bu rota. Yazın giderseniz çantayı erzakla doldurup yoldaki plajları da değerlendiriniz, tabii iğne atacak yer bulabilirseniz…

Budva sahilinin 21 kilometre olduğu ve 17 plaj barındırdığı söyleniyor. Ayrıca bu yolda kilise ve manastırlar mevcut. Doğal güzelliklerin arasında çokça lüks otel inşaatı görmek de mümkün.

 

Yol videolarımızı izlemek için: Bavulum Hazır

 

Budva, Karadağ

Etiketler

Budva, Karadağ, Montenegro

Karadağ’ın en fazla ziyaret edilen şehirlerinden. Kotor’dan daha basit bir düzleme yerleşmiş eski kenti ve neredeyse tamamında dolaşabildiğiniz duvarları var.

Haritada görülecek bir sürü nokta gösterilmiş fakat bunların bir kısmı sadece bir tanecik taştan ibaret filan. Görün tabii ama beklentileriniz çok yüksek olmasın.

Örneğin ‘Roman Altar’ yazısını görünce devasa bir şey bekliyorsunuz bizdeki Zeus Sunağına filan alışık bünyelerle. Ama en azından o kadarcık bir şeyi bile adamların nasıl koruyup önemsediklerini görmek açısından önemli.

Kalenin olduğu bölümü gezmek keyifli. Citadela Budva bir Orta Çağ yapısı. İçinde ‘Denizcilik Müzesi’ denen oda Kotor’dakiyle kıyaslanamayacak kadar sıradan ama kütüphanesi görkemli.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Biletini kaleye bağışlayan her bininci kişiye romantik akşam yemeği vadetmişler ama bizden başka turist yoktu ki bininci olalım.

Hatta dört katlı Budva Müzesinin tamamını kameralar eşliğinde gezmemize rağmen kimse bizi fark etmedi de çıkarken zorla bir görevli bulup giriş ücretini ödedik: 2 Euro.

Bu müzeyi gerçekten öneririm.

Onun dışında da, çoğu Orta Çağdan kalma yapıların güzelliği Budva’yı Budva yapan.

Üç boyutlu haritalarından alıp hepsini aynı günde dolaşabilirsiniz.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Ama Santa Maria in Punta Kilisesine bakan bir sahil kafesine oturup içeceğinizi yudumlayarak güneşi batırmayı ihmal etmeyin.

Yani koca koca bina inşaatları hızla yükselen turistik Budva oldukça güzel ve mutlaka görülesi bir yer ama Kotor varken biraz ikinci planda kalıyor gibi. Ben Kotorculardanım 🙂

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Not: Budva’nın karşısındaki Saint Nicholas (Sveti Nikola) adasına tekneyle ulaşım mümkün ama hiç de gerekli görünmedi gözüme. Gençliğin ‘Hawaii Adası’ da dediği ada, yaz kalabalığından nispeten uzakta kalan plajlarıyla ünlüymüş ama sırf güzelliği için Antalya’ya yerleşmiş birisine çok da fazla anlam ifade etmiyor. Bazı kaynaklardan okuduğuma göre adayı kalkındırma yönünde çalışmalar varmış (ki muhtemelen bu da ‘inşaat’ demek).

Bir not daha: Değerli yazarları Stjepan Mitrov Ljubiša için anıt ev var, ama arşiv binası olarak da geçen evi kafeleşmiş yapılar arasında tespit etmek hayli güç oluyor. Yazarın 1824 yılında doğduğu evin giriş katı hem arşiv niteliğindeki dökümana hem de yazara ait bazı eşyalara ev sahipliği yapıyor. İki ilköğretim okulu bir de lisesi bulunan Budva’daki okullardan birine de değerli yazarın ismi verilmiş.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

*************
Müze için linkler: Montenegro Card  &  Budva Travel

Podgorica, Karadağ

Etiketler

Karadağ, Montenegro, Podgorica

Başkente zaten ister istemez iniyorsunuz çünkü ucuz uçuşlar sadece oraya var ve Podgorica’dan da istediğiniz kente üç-beş Euroya, bilemedin yedi-sekiz Euroya ulaşabiliyorsunuz.

Birçok insanın burayı atlayıp diğer kentlere geçme önerisine rağmen benim başkenti de görülecekler listeme alma nedenimse Karadağ’ı daha iyi özümsemenize olanak sağlaması. Üniversite şehri ne de olsa. Özellikle insanlarıyla daha keyifli iletişim kurulabiliyor olması güzel.

Budva yaşayanlarının birçoğunda gördüğüm asabiyet ve turizmci Kotor’daki çakal zihniyetten sonra Podgorica’da rahat hissetmek oldukça güzel. Gezilesi yerleri açısından pek bir şey diyemeyeceğim çünkü Kotor-Podgorica arası yol yapım çalışması olduğu için dağın tepesinde fazla sıcacık ve minicik, eski bir araçta saatlerce mahsur kalarak şehre geç girebildik ve müzeye filan gidemedik.

 

Saat Kulesi tabii ki güzel. Saatinin görülmediği tarafta kentin yeni yüzü yer alıyor, saatin baktığı kısımdaysa Osmanlı mahallesi. Podgorica’da camiiler var ve ezan sesi duyuyorsunuz, ancak Budva ve Kotor ezansız kentlerden.

Toplamda 645.000 vatandaşı olan Karadağ nüfusunun neredeyse üçte biri Podgorica’da yaşıyor. Kent merkezine kayıtlı sadece 160.000 civarı yurttaşı olmasına rağmen çok geniş bir alana yayılınmış gibi görünüyor. Özellikle kente girdikten sonra bir türlü terminale varamamak sıkıcı.

Bu başkent de iki nehrin birleştiği bir alana kurulu ancak Belgrad’daki gibi gür ırmakların kucaklaşmasını görmeyi beklemeyin (yani şehir merkezinde beklemeyin, yoksa Karadağ milli parkları güzellikleriyle ünlü).

Morača nehrinin iki yakasını birleştiren beş köprü var, ancak nehrin küçüklüğü de, kentin sembolü sayılan Milenyum Köprüsü’nin ihtişamsızlığı da beni oldukça şaşırttı.

Araç trafiğine kapalı şehir merkezinde dolaşmak, kalabalık mekanlarına karışmak, barlarında takılmak ve ucuz yiyecek bulabilmek güzel. Bir de bisiklet yollarına otoban muamelesi yapan yayaların ılış-tıkış yürüse de bisiklet yoluna çıkmaması takdir edilesi. Tabii bisikletliler de gelip kulağınızın dibinde zil çalmıyor.

Başkent olduğu için her konuda daha çok seçenek sunuyor Podgorica. Ama tabii yoldan sizi arabasına atmaya çalışan çakma taksiciler gibi büyük şehir entrikaları da oluyor. Sonuç olarak dünyanın neresine giderseniz gidin, kentlerin yüklendiği göreve göre takındığı karakter benzer oluyor.

Son bir not: Başkentin ismi ‘Podgoritsa’ diye okunuyor.

Perast, Karadağ

Etiketler

Karadağ, Montenegro, Perast

Kotor’dan 11-12 kilometre. Otobüs terminalinden Risan’a kalkan araçlarla gidiliyor 2,50 Euroya. Ancak yoldan da binen oluyor. Hatta dönüşte daha belediye otobüsü tadında, ayakta yolcularla filan geldik. Neyse ki polis görünce “çökün” demedi şoför. Bu aracın öğrenci de taşıdığını, terminale girmediğini ve daha az ücret aldığını da göz önünde bulundurarak gerçekten belediye minibüsü olduğunu söyleyebiliriz.

 

Gelelim Perast’a. Perast, minicik, tarih kokulu, kartpostal tadında bir yer. Bir ileri bir geri sokaklarında dolaşarak, merdivenleri çıkıp inerek, binalara asılmış bilgi yazılarını okuyarak (isim, işlev, yüzyıl) çabucak tamamlayabiliyorsunuz. Ayrıca bir müzesi var ama kapalıydı, açıksa onu gezebilirsiniz.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Ama karşısındaki iki masalsı adayı izleyerek yerli halkla pelinkovac içip kış güneşini içinize sindirerek zamanı yavaşlatabilirsiniz.

Bu iki adaya tekneyle gidilebiliyor, birisine çıkılabiliyor ama diğeri yani 1100’lerden kalma Manastır barındıran George’a tekneden bakabiliyorsunuz sadece.

Zaten bence karşıdan daha güzel görünüyorlar.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

The island of Saint George (Ostrvo Sveti Đorđe) denen doğal ada ve Our Lady of the Rocks (Gospa od Škrpjela) ismindeki çakma adayı ertesi gün Tivat gezisi dönüşünde suyun karşısından da görme şerefine ermek ayrıca heyecan vericiydi. Arkasında 17.yüzyıl güzeli Perast’la daha bir albenili görünüyorlardı.

Perast’ın en sevdiğim yanı meydandaki St Nicholas Kilisesi (Crkva sv. Nikole) önüne dikili üç büstten birinin önemli bir denizciye, diğerlerininse eğitimci ve ressam iki tarihi Perast karakterine ait oluşuydu. Siyasi liderleri, devlet adamları, savaşçıları gibi sanatçılarını, aydınlarını da onurlandıran halkları ayrı bir seviyorum (önemli devlet adamları ile Amalia Rodrigues’in naaşını aynı binada barındıran Portekiz gibi). Hele ki eğitimcilerini…

Crkva sv Nikole, Perast

Crkva sv Nikole, Perast

Crkva sv Nikole, Perast

Crkva sv Nikole, Perast

Üç büst

Bu arada, Perast ve ada turunu Kotor’dan kalkan teknelerle yapmak da olasıymış turistik sezonda 15 Euroya.

Küçük bir not daha: Risan otobüsleri ana yolda bırakıyor. Özellikle kış boşluğunda gittiyseniz nereye gideceğinizi algılayamayabiliyorsunuz. Karşıya geçip ilk gördüğünüz merdivenleri sonuna kadar inin. Her zamanki gibi denize doğru…

 

Tivat, Karadağ

Etiketler

Karadağ, Montenegro, Tivat

Aynı yarımadanın sırt sırta iki koyunu kaplamış Kotor ve Tivat’ın arası kara bağlantısını sağlayan tünelden giderek 10-11 kilometre kadar yani onbeş dakika. Kotor otobüs terminalinden (AutoBoka) kalkan araçlarla 2,5 Euro vererek ulaşabiliyorsunuz.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Minik bir yerleşim birimi olan Tivat’ı büyük olasılıkla lüks yatlarla dolu Porto Montenegro’su için görmek istiyorlardır. Geçmişin miniminnacık sahil yerleşkesinde şu an Marmaris misali yatlar ve ışıltılı mekanlardan başka hiçbir şey yok nitekim. Bolca da inşaat. Ama bir de müzesi var Tivat’ın sanayileşme sürecini anlattığı kadar Karadağ’ın yakın tarihine de ufak bir ışık tutan. Kış olduğu için olabilir, giriş ücreti istemediler. İki katlı Maritime Heritage müzesinde (Zbirka Pomorskog Nasljeđa) anlatılan tüm tarihi doya doya okudum. Bahçesindeki denizaltılar etkileyici.

Savaş yıllarının önemli deniz üssü şimdinin milyoner yatı durağı. Savaş gemilerinin bakım-onarım limanı olduğu yıllarda müze de kereste fabrikasıymış. 1889 yılında Maritime Arsenal’in kuruluşuyla başlayan hareketlenme süreci, turizmin ilk adımı kabul edilen 1958 Mimoza Oteli inşaatı ve derken Kanadalı bir milyarderin yatırımlarıyla Adriyatik’in ilk lüks marinası haline geldiği bu günlere kadar varmış. (Kaynak)

Benim için Tivat gezisinin en güzel ve heyecanlı yanı dönüş yoluydu. Tivat beni kesmeyince doğal güzellikleri içime sindire sindire yürümek istedim otobüse binmek yerine. Lovćen dağının uzattığı kolun oluşturduğu Vrmac yarımadasını kıyın kıyın dolanıp Kotor’a varmak ne kadar zor olabilirdi ki?

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Kotor kent merkezine kadar sahil yolu var ve gerçekten olağanüstü bir görsel şölene boğuluyorsunuz Kotor Körfezi boyunca giderken.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Ancak karşınıza çıkan minik ve sevimli mekanların cazibesine kapılmamanızı öneririm çünkü “aha şurayı dönünce Kotor’dur artık”, “kesin bu köşeyi dönünce Kotor” diye döne döne helak olunan burunlar bitmek bilmiyor ve tam vardım sanarken karşı kıyıda Perast’ı görüvermek çok ciddi bir hayal kırıklığı yaratıyor.

Öte yandan Kotor’un diğer tarafında yer alan Perast’ı karşıdan izleyebilmek büyüleyici.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Mesafenin ne kadar olduğunu gösteren tek tabela var ve o da saatlerce yürüyüp dünyanın köşesini döndüğünüz, havayı iyice kararttığınız, ama Kotor’un ışıklarını da karşınızda görebildiğiniz için artık geldiğinize kesin inandığınızda ortaya çıkıyor: Kotor 8 km. Sonuç olarak bilmeden tepilen yol beş saatte tamamlanabildi ama beynime olağanüstü görüntüler işlendi. Hatta gece uykumda bile fotoğraf çekiyordum.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Yolun bazı yerleri yürümek için çok elverişli, bazı yerler sadece araba yolu olduğu için biraz ürkütücü, ama sürücüler özenli.

Lepetane’ye geldiğinizde karşı kıyıya (Kamenari) kısa yoldan ulaşımı sağlayan feribotların işleyişini izleyin. Belki bir daha göremezsiniz, köprü yapacaklarmış buraya. Körfezin en dar kısmında balık tutanları fotoğraf karesine sığdırın. Yoldaki bakkallardan içeceğinizi alıp yola devam edin. Buraların yazın ne kadar kalabalık olacağını düşünüp haince sevinin. Kotor’a yaklaşırken sıklaşan plajların tek turisti olun. Kotor Kalesinin ve surların gece aydınlatmasında yan yatmış kalp gibi ya da gitar gibi görünüşünü karşıdan izleyin (Sevgililer Gününde ayrı bir sürpriz oluyor). Bu özel günlerinde bu yarımadayı bisikletle gezen ve öpüşüp koklaşan çifte gülümseyin diyeceğim ama çok sık rastlanmaz sanırım 🙂

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

*********************

[Beş saatlik yürüyüşe videolarla dahil olmak için tıklayın]

[Körfezin haritası için tıklayın]

Kotor, Karadağ

Etiketler

Karadağ, Kotor, Montenegro

Haşmetli Lovćen dağını karşısına almış, St John dağına sırtını dayamış kent, konuklarına sunduğu her türden güzellikle o kadar iddialı ki Karadağ’a gitmenizin tek nedeni bile olabilir.

 

Tabii ki her turistik merkezde olduğu gibi bir eski şehri ve yeni kısmı var. Kotor otobüs terminalinde indiğiniz andan itibaren görülebilen kale surlarının kapısından daldığınız anda 17.yüzyılda buluyorsunuz kendinizi. Bazı yapılar daha da eski.

Dağın eteğine üçgen biçiminde yerleşmiş Venedik kentinin doğal olarak üç girişi var: 1500’lü yıllardan kalma Deniz Kapısı, Nehir Kapısı ve Güney Kapısı. Adriyatik’e varan bir körfeze (Boka Kotorska) bakan ana kapıdan girip çoğu Venediklilerden kalma yapılar arasındaki daracık sokaklarda kaybolmak tabii ki Kotor’da yapmanız gereken ilk etkinlik.

‘Kaleiçi’ olan her kent gibi buranın da sokaklarında yok olup bir daha asla bulunamayacakmışsınız hissi yaşıyorsunuz başta, ama ikinci günden itibaren ‘zaten hep orada yaşıyormuşsunuz’ rahatlığıyla dalıp çıkıyorsunuz sokaklara. Şu bizim Dük’ün malikanesinden sola, kedi müzesinden sağa filan. Kotor’un kedileri ünlüymüş de bizimkilerden farklı bir çalışmalarını görmedim. Kedi objeleriyle dolu olduğunu okuduğum müzeye de giresim gelmedi. Facebook da aynı görevi görüyor.

Ama soylu Grgurina Ailesinin bir zamanlar yaşadığı evde ziyaretçilerini kabul eden Deniz Müzesi (Museum Maritimum) görülmeye değer. Giriş katında Barbaros tasviri bulunan ve diğer iki katı da gezilebilen barok müze binası 1732’de yapılmış. Giriş 4 Euro, öğrenci 1 €.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

‘Dedikodulu Sokak’ denen ‘Karampana’ yani çeşme müzeye çok yakın. Çeşme başı olduğu için tabii ki muhabbet burada dönermiş eskiden. Yoksa aslında göreceğiniz şey minicik bir avlunun ortasında demirden bir tulumba. 17.yüzyıldan kalma barok bir tulumba ama 🙂 UNESCO Dünya Miras listesinde yer alan bu eski kent sokaklarında 19.yy.dan kalma hapishane, Kültür Merkezine dönüştürülmüş 1769 yapımı Venedik askeri hastanesi, 18.yy. binasında kütüphane, eski tiyatro, turizm fakültesi olarak kullanılan bina, 1166’dan Katedral, 1195’ten kilise gibi yapılar görüyorsunuz.

Ana kapıdan girince karşınızda beliren Saat Kulesi 1602 yılını görmüş. Hemen altındaki Utanç Sütunu, onaylanmamış davranışta bulundukları için cezalandırılarak bağlanan ve üzerine suçu yazılarak halkın aşağılamalarıyla başbaşa bırakılan vatandaşları hatırlattığı için beni zorladı tabii. Oradan hep çabuk çabuk geçtim. Ama aslında kente giriş yapan tüm turist kafileleri burada bir durup bol bol fotoğraf çekiyorlar.

Kotor’da yapmanız gereken ikinci etkinlikse tabii ki kaleye tırmanmak, yani Aziz John’a.

Castle of San Giovanni’ye 1350 basamakla tırmanıldığını ve girişin paralı olduğunu okumuştum ama hiçbir yerde bir para gişesi yoktu. Ayrıca bu kaleye çıkmanın daha keyifli bir yolu var: Kentin Nehir Kapısından dışarı çıkıp sağa döndüğünüzde beliren zikzak yolu mutlaka denemenizi öneririm. Spor yapan yaşlı amcaların da olduğu yol çok keyifli.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Dağın ortasındaki vaha misali kafede yol ikiye ayrılıyor. Soldaki zirveye tırmandırıyor sizi, sağdakiyse kalenin Arka Kapısına 🙂 Bir saatte çıkılıyor yazan olmuş ama ben böyle bir şey diyemeyeceğim. Çünkü sürekli durup fotoğraf çekiyorsunuz. Tepeye gelince oturup manzara seyredip bir şeyler içiyorsunuz (yanınızda götürmelisiniz). Farklı yoldan çıkıp inebiliyorsunuz. Ayrıca iniş yolunda dizler zıngırdayabiliyor. Ama mükemmel bir keyif. Kotor’da yaşıyor olsam ara ara çıkıp inerdim kaleye. Yarı yoldaki kiliseden geri dönenler oluyormuş (1518 yapımı Katolik kilisesi: the Church of Our Lady of Remedy). Bebe belik yoksa bence çok yazık olur buradan yukarı devam etmemek. Dönüşte nasıl olsa eski kentin yakışıklı binalarından birinin bahçesinde oturup soğuk içeceğinizi yudumlarsınız. Gün boyu izlediğiniz büyülü manzarayı tatlı bir gülümsemeyle düşünürken kendinizle gurur duyarsınız.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Videolarımızı da izleyin

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.