Anılar Beni Rahat Bırakın

Etiketler

Anılar, Ölüm, Facebook, Nazım Hikmet, Twitter

Sil. At. Yırt at. Yak. Yok et. Yaşamımın ilk yarısı anı biriktirmekle geçti. İkinci yarısı da onlardan kurtulmaya çalışarak geçecek sanırım.

 

Dedem öldükten sonra ona ait kağıt öbeklerini ne yapacağımızı bilememiş olmamız beni çok etkilemişti. Kendi evimin her yerini işgal eden notlar, defterlerim ve kitaplarımdan kendim kurtulmalıyım diye karar almıştım. Geride kalanları üzmemeli, sıkıntıya sokmamalı. Onları da mezara koyamayacağımıza göre gitmeden bir çare bulmalı.

 

Sanal dünya böylesine alıp yürümemişken, sevdiğimiz yazıları e-mail ile dostlara ulaştırırken, duygu-sömürüsü-sever bazı iş arkadaşlarının yollayıp durduğu bir hikaye vardı her evlilik yıl dönümünde eşine bir buket kırmızı gül yollayan bir adamın ölümüyle ilgili. Tabii ki kadın aylarca ağlar. Bir gün kapı çalınır. Gidip açar ancak kimseyi bulamaz. Sadece yerde bir buket kırmızı gül vardır. Kadının yaşadığı şoku tahmin edersiniz. Çünkü o gün bir de evlilik yıl dönümleridir. Güllere iliştirilmiş notla da kalp krizinin eşiğinden döner. Not kocası tarafından yazılmıştır ve okuyucuyu gözyaşlarına boğacak cinstendir. Anlarız ki mevta ölmeden önce yapacağını yapmış ve henüz ölmemiş olan karısına her yıl gül buketi gelmesini garantilemiştir.

 

Muhtemelen gül satışlarını patlatmak için uydurulmuş bu öykü bildiğim bütün bayan arkadaşları çok etkilemişti. Gerçekte başlarına gelse kim kaldırabilir acaba böyle bir travmayı? Kaldırmalı mı ki? Kendi ölümünüzle sevdiklerinizi de yalnız bırakmak zorunda kalmanız düşüncesi ölümü iki kat ağırlaştıran bir sıkıntı zaten. Seven insan kendi öldükten sonra sevdiceğinin bu acıdan çabuk kurtulup hayatını devam ettirebilmesini dilemez mi?

 

Nazım Hikmet’e tek kızdığım konudur belki de, öldükten sonra Vera bulsun diye evin orasına burasına yaş günü kartları, şiirler, dokunaklı notlar bırakmış olması. Sevdiğinizi yitirmek yeterince zorken, geride kalanın ölenle vedalaşıp hayata devam edebilme gücünü elinden alan bir bencillik gibi geliyor bana. Düşünsenize, Nazım gibi bir adamın dünyanızdan uçup gitmesine alışmaya çalışırken, kendi hayatınıza dönme mücadelesi verirken, elinizi attığınız bir eşyanın arasında erkeğinizin şu dizelerini buluyorsunuz:

Gelsene dedi bana
Kalsana dedi bana
Gülsene dedi bana
Ölsene dedi bana
Geldim
Kaldım
Güldüm
Öldüm

Git atla bir yerden, öl yani sen de!

 

Tüm bunlar yeterince can sıkıcı değilmiş gibi geçen gün okuduğum ‘ölenin dijital izleri’ üzerine bir yazı iyice altüst etti beni. Yazar, kısa süre önce yitirdiği teyzesinin telefonuna bırakmış olduğu sesli mesajlar, sosyal medya hesaplarının hala açık olması ve çocuklarının fotoğraf paylaşması, teyzesinin geçmişte yazarın paylaşımlarına yaptığı yorumların hala duvarından göz kırpması nedeniyle ölümün soğuk gerçeğiyle yüzleşemiyordu bir türlü. Zaten herkesin birbirine bu denli uzaklaştığı bir ortamda hala sosyal medyada görünüyor olmanız algıları tuzağa düşürüyor. [Demek ki onun da icabına bakmalı… da nasıl?]

 

Bırakın sosyal medyayı, geride kalanlara sıkıntı yaratacak bir mezar taşı düşüncesi bile bunaltıyor zaman zaman (da kimse izin vermiyor başka türlü gitmenize). Seksenlik bir Alman dostum geçen yaz yaptığımız son sohbette tüm düzenlemeleri tamamladığını söylemişti mutlulukla. Ne dediğini anlayamayınca açıkladı. Cesedinin yakılması için başvuruda bulunmuş ve işlemin ücretinin taksitlerini ödüyormuş yıllardır. Küllerinin hangi ağacın altına gömüleceğini bile garantilemişti şirketle yaptığı anlaşmada. “Ömrümce kimseye yük olmadım, ölümümle de olmak istemem” derken yaşların süzülmesini engelleyemedi Nazi Almanyasını bile görmüş kaskatı mavi gözlerinden.

 

The Loop’un haberine göre her gün 10,000’den fazla Facebook kullanıcısı ölüyor. Yakında bu platformun dijital mezarlığa dönüşeceği ifade ediliyor. Twitter altı ay aktif görmediği hesabı siliyormuş. Ama Facebook ölülerinin çoğu hala arkadaşlık teklifi alıyor, fotoğraflara etiketleniyormuş. Bu durum bizleri daha mı duyarlı yapıyor yoksa daha mı duyarsız? Kutsal kitapta sosyal medya isimleri geçse ölülerinizi rahat bırakın demez miydi?

 

Rahat bırakmalı ölüleri. Kendi bencilliğimizle hala onlara sığınmaya çalışmamalı. Geride kalanları da rahat bırakmalı. Kendi bencilliğimizle ömürlerinin geri kalanında da sadece bizi yaşamaları için uğraşmamalı. Onlara sıkıntı verecek hiçbir şey bırakmamalı. Kabul etmeli ki hayat bundan ibaret: “Geldim. Kaldım. Güldüm. Öldüm.” O zaman sil. At. Yırt at. Yak. Yok et.

Veni, Vidi, Vici – IV

Etiketler

ABD, Anılar, Hırvatistan, Tunus, İspanya

* İspanya València sokaklarında dolaştığımız gün insanların sert bakışlarından çok rahatsız olduk. İspanyol halkı genelinin aksine buradakiler biraz burnu büyük idi galiba. Alışveriş sonrası teşekkür ettiğimizde bile yanıtlamıyorlardı. Durumu gayet yadırgamış bir halde İspanyolcamızı sorgulamaya başlamıştık ki limonata aldığımız büfe işletmecisinin eşimin tişörtünde dolaşan bakışları aklımızı başımıza getirdi. İspanya gezimizden önce bir dostumuzun hediye ettiği tişört İspanyol milli takımının renklerini taşıyordu. Oysa biz Katalanca konuşan halkların bölgesinde dolaşmaktaydık ve bu insanlar değil İspanyol milli takımını desteklemek, birçoğu bu takımın kazandığını görmeye bile dayanamıyordu. Hatta İspanya’nın 2010 Dünya Kupasını alışının ertesi günü Barcelona’ya inmiştik ve en ufak bir kutlama görmediğimize oldukça şaşırmıştık. İspanyol olmadıklarını her fırsatta dile getiren Katalanlar, tarih boyunca zaman zaman dillerini yasaklayan, takımlarını ulusal takım olarak onaylamayan ve davranışlarını uygun görmedikleri Kastilya ahalisine ait bir takımı desteklemeleri beklenmesine hiç anlam veremiyorlar. “Bizim kendi ulusal takımlarımız var. İskoç ve İrlandalı taraftarın kendi milli takımlarını tutmasının normal karşılanması gibi bizim de İspanyol milli takımını desteklemememiz garipsenmemeli” diyorlar. Özellikle FC Barcelona takımına gönül vermis taraftar için Barça ‘més que un club’ yani bir kulüpten daha fazlası. Yüzlerce yıllık bir tarihin izlerini taşıyor iki kulüp arasındaki rekabet. Öyle ki, geçmişte Barcelona futbol kulübü başkanını Franco’nun askerlerinin öldürdüğüne bile tanık olunmuş ve Franco, Madrid yönetiminin başındaki diktatördü. Barcelona taraftarı olmak Franco’ya ve faşist rejime karşı olmak demekti. Tabii tüm bunları fark edince tişörtü çıkarıp atasımız geldi ama yarı çıplak dolaşmak da hoş bir fikir olmayabilirdi. Katalan konuşanların katı bakışlarına katlandık.

* Hırvatistan’da kaldığımız hiçbir odanın kahvaltı sunma hizmeti yoktu. Dubrovnik’teki ilk sabahımızda kültüre aşina olalım diye bir kafeye oturduk ve kahvaltı istedik. Bir tabak içerisinde üç kutu geldi: Bal, marmelat ve tereyağı. Çay istersen tabii ki ekstra. Akşamları da restoran kıvamında içki sunan bir mekan olduğu için biz bir de peynir tabağı söyledik, ekstra. Ancak en komiği ekmeğin de ekstra oluşuydu. Balla yağı dilime sürmem bekleniyordu herhalde. Oradan kalkınca ilk işimiz bir market bulup ekmek ve plastik peynirlerden almak oldu.

* Tunus’ta içkinin yanına fındık-fıstık talebini yadırgıyorlar. Biranızın yanına atıştırmalık bir şeyler istediğinizde zeytin veriyorlar.

* İspanya’da siesta saati geldi mi yiyeceğiniz-içeceğinizin bitip bitmemiş olması ilgilendirmiyor çalışanları. Kapatıveriyorlar mekanı.

Anılar anlatmakla bitmez. Gezgin ruh sadece ülke görmeyi değil anı biriktirmeyi de seviyor. Hayatı geldiği gibi kucaklamaktan alıyor enerjisini. Kahkahasını paylaşmaktan da korkmuyor, sıkıntıyla karşılaşmaktan da. Florida’da minicik çizgi gibi bir tür sinek saldırısına uğrayarak iki saat çaresizce mücadele ediyor, gece vakti otobanda ağlaya ağlaya koşuyor. Sevilla’da bir sokak festivalinde etrafındaki yaşlı-çocuk tüm halkın flamenko yapıyor oluşuyla coşuyor. Iowa’da diz boyu karda parmak arası terlikle dolaşan gençlerden üşümemeyi öğreniyor. Alicante’de indiği trende onlarca yolcu varken sadece kendilerinin polis tarafından aranmasına içerlemiyor. Lizbon’da bir hırsızlık vakasına müdahale edip garson gencin minnetiyle şımarıyor. Bir Hong Kong yerlisinin mal taşıdığı çekçek arabasına çıkıp “haydi götür beni” diyerek onur kıran sarhoş Amerikalı zengin züppeye köpürüyor. New York City gibi bir yerde havaalanından merkeze gitmek için bir Lincoln Town Car’ın arka koltuğuna kurulmanın zevkini ihmal etmiyor. Bazense parasını kuruş kuruş hesaplıyor, pahalı bulduğu için hiçbir araca binemiyor. Saatlerce yürüyüp taban patlatıyor. Gezme aşkıyla gerekirse uykusuz kalıyor, aç kalıyor, parasız kalıyor, son dakikaya kadar kalacak yer bulamıyor, ama gidiyor, görüyor, yeniyor ve evine dönüyor.

Veni, Vidi, Vici – III

Etiketler

Anılar, Hong Kong, Hırvatistan, İngiltere

* İngiltere yaz okuluna öğrencilerimizi götürdük. Ascot’ta bir okulda yaşıyoruz. Çocuklarımız yemek hariç her konuda çok mutlu. Sabah kahvaltıda verilen kuru fasulyeyi anlamsız buluyorlar. Akşam yemeğinde çıkan peynirleri araklayıp kahvaltıya getiriyorlar. Akşam verilen haşlanmış patatese burun kıvırıp aç kalıyorlar filan. Dolayısıyla başımızın etini yiyorlar “bizi markete götürün” diye. Götürelim de, en yakın markete ya kaldırımı olmayan bir caddeden gidiliyor ya da bir ormandan ve köprü altından geçerek. Baskılar bizi yıldırdı tabii ve biz ikinci yolu seçtik. 9 ve 13 yaş arası yirmi yedi adet Türk çocuğu ve üç bayan öğretmen olarak daldık ormana. Baltalar elimizde, uzun ip belimizde güle oynaya gittik, küçücük bakkalı talan ettik ve tekrar yola çıktık. Ancak bu kez köprü altını ellerinde viski şişeleriyle bir grup kayık genç işgal etmişti. Çocuklarımız tabii ki gördükleri manzara karşısında sessiz kalmama haklarını kullanarak gençlere gözlerini dikip yorum yapmaya daldılar. Kıyafetleri, görüntüleri, içişleri bulunmaz malzemeydi tabii de genç İngiliz grup bundan çok hoşlanmayarak ırkçı küfürler etmeye başladılar. Çobanların hayatının ne zor olduğunu o 27 çocuğu köprünün altından geçirmeye çalışırken anladım. “Arkanıza bakmayın” ve “Göz teması kurmayın” uyarılarımıza rağmen bizi takip etmeye başlayan gruptan kaygılı bakışlarını çekemiyorlardı. İleride ormana girdiğimizde bu gençlerin arkamızda olmaması gerektiği için söylemlerimizi sertleştirmek zorunda kaldık. “Ben sizi korurum Miss Soydan” diye en arkaya geçmeye kalkışan cücüğümüzü öne kışkışladım. Hızlanma emri ve arkaya bakana ceza tehdidi filan derken çok şükür sadece benim sırtıma denk gelen bir taşla ormana yalnız dalmayı başardık. Kampüse varınca önce kucaklaştık, sonra dünyanın en zor elde edilmiş abur-cuburuna yumulduk.

* Hong Kong Adası’nda bir hale girdik. Bizim balık pazarlarının bile kokusuna dayanamazken, maymun beyni benzeri bilumum sakatatın sallandığı bir halde ne bulmayı umuyordum bilinmez ama ziyaretim pek uzun sürmedi zaten. Oradan çıkıp bir sokak pazarına daldık. Kılçık boyunca yarısı kesilip satılmış diğer yarısı hala canlı bir şekilde müşteri bekleyen balıklar, bulundukları leğenden çıkıp satıcıya çaktırmadan kaçmaya çalışan ama anca köşe başına ulaşabilen kocaman yengeçler pek de keyifli görüntüler sunmuyordu. Hızla uzaklaştık.

* Mostar’dan kalkan otobüsle iki kere sınır kontrolünden geçtikten sonra gece 10-11 gibi Dubrovnik’e vardık. İndiğimiz bomboş alanın yaşattığı hiçlik hissiyle bir süre öylece kaldıktan sonra durumumuzu fark edip gülmeye başladık. Bulunduğumuz yer öyle anlamsız görünüyordu ki her yöne gidebilirdik. Şehir merkezi burası mıydı? Oteller ne taraftaydı? Derken ilerideki durakta gördüğümüz kızlar eşimin gözlerini parlattı: “Bu saatte giyinip süslenmiş bir grup genç İngiliz kız olsa olsa şehir merkezine eğlenmeye gidiyor olabilir. Orada da illa ki otel vardır!” Kızların peşinden otobüse atladık ve indikleri yerde de indik. Ancak onlar çil yavrusu gibi dağılınca biz yine kalakaldık. Arkamızda koca bir duvar, önümüzde kimsenin gitmediği yollar. Eşim duvarın oradaki merdivenlerden inip bakındı ve geri döndü: “Bir şey yok. Karanlık bir geçide çıkıyor, ileride tekrar merdivenler var. İnmedim. Orada bir şey olmaz zaten.” Ne yapacağımızı kestirmeye çalışırken ileride kuytuda müşteri beklediğini düşündüğümüz kadın bize yanaştı: “Do you need room my darling?” Gece vakti karanlık, izbe ve bilmediğiniz bir yerde ellili yaşlarında, sarışın, mini etekli bir kadın size bu soruyu sorsa ne dersiniz? Sersemledik tabii ama bir süre kadınla konuştuktan sonra başka çaremiz olmadığına inanarak düştük peşine. Az önce eşimin indiği merdivenleri birlikte indik. Karanlık geçidi geçip diğer merdivenleri de inerek bir kapıdan geçince koca bir şenlik alanı serildi önümüze. Meğer bütün Dubrovnik oradaymış. Karanlıkta göremediğimiz koca duvarlar da tarihi surlarmış.

Ortamın kalabalığından rahatlamış bir şekilde halimize gülmeye başlamıştık ki müstakbel oda sahibemiz daracık bir sokağa dalıp karanlığa ve sessizliğe doğru merdivenleri çıkmaya başladı. Çıktı, çıktı, çıktı. Biz de peşinden çıktık, çıktık, çıktık. Nihayet çok tatlı bir odanın anahtarını elimize alıp yalnız kaldık. Ancak açlıktan öldüğümüz için tekrar kendimizi dışarı atıp merkeze indik. Mekanların önündeki menüleri inceleye inceleye sokağı bitirdik ama maalesef bulduğumuz en ucuz yiyecek 80 Kunaya pizza idi. Aç ve yorgun bir halde bir süre daha sürünmeye devam etmemiz gerekti. Ta ki önünden geçmekte olduğumuz döviz bürosunda 1 Euronun 8 Kunaya denk geldiğini görene kadar. Hırvatistan’ı çalışamadan yola çıkmanın cezasını çekiyorduk ama tabii heyecan da güzeldir…

Veni, Vidi, Vici – II

Etiketler

ABD, Adana, Anılar, Hatay, Suriye, Tunus, İspanya

Anıların tatlı ışığında gülümsemeye devam ediyorum.

* Tunus’ta benzinin ve dolayısıyla taksi ücretlerinin çok ucuz olduğunu fark edince birkaç kez taksiye binmekten çekinmedik. Ancak şoförlerden bir tanesi bagaj parası da isteyince aramızda sıcak dakikalar yaşandı. O Arapça bağırıyor, eşim Türkçe. Bir süre sonra, önünde durduğumuz otel görevlisi gelip yardımcı oldu. Meğer Tunus’ta bagaj parası denen bir uygulama varmış ama bizden daha önce hiçbir şoför böyle bir para istememişti. Üzerinde tartışılan meblağ da zaten 1 Dinarmış, yani 1 Lira kadar.

* Florida Fort Myers sahilinde yüzüyoruz. Bizden biraz ileride de elli yaş civarı bir çift takılıyor. Hepimiz memnun mesut hoplayıp zıplarken, telaffuzundan İngiliz olduğunu anladığımız beyefendi süratle bize doğru yüzüp “Shaaark! Shaaaaark!” diye bağırmaya başladı. Şaşkın ve ne olduğunu anlayamamış karısı ise arkasından öylece bakakalmıştı. Adam yanımıza gelince eşim sakin olmasını, onun sadece bir yunus olduğunu, yüzgeci kendisinin de gördüğünü ve köpek balığı olmadığından emin olduğunu söyledi ve adam hafiften mahcup bir şekilde arkada bıraktığı karısının yanına döndü. Nasıl emin olabildiğini sorduğum eşim “emin değilim ki” diye yanıtlayınca panikleme sırası bana gelmişti ki kahkahayı patlatıp durumu çabuk kurtardı.

 

* Tunus’ta Sidi Bou Saïd’te trendeyiz. Üç yavrusuyla karşımızda duran yorgun görüntülü kadının gözü saatimize kaydıktan sonra bir yaygara kopardı ki kompartımanca canlandık. Dilini bilmesem de beden dili çok şey anlatıyordu. Gözlerinden telaş fışkıran kadın umarsızca bize bir şeyler soruyor, ne yapacağını bilemezcesine dolanıyordu. Etraftakiler de anladı derdini de, bizim yabancı olduğumuzu, kolumuzdaki saatin başka ülke saatini gösterdiğini ve gerçekte saatin kaç olduğunu söyleyerek kadını rahatlattılar. Tabii bizi de.

* İspanya Granada’nın Sacramento çingene mahallesindeki mağara evlerden birinde flamenko izlemeye gidiyoruz. Otobüsten inip bir süre muhteşem El Hamra sarayı eteklerinde dolaştık. Bu dansı yüreğinde yaşayan insanlardan seyredebilecek olmaktan duyduğumuz heyecana eşlik eden mimari güzellikle büyülenmiş durumdaydık ki yukarı mahalleden inmekte olan bir adam dikkatimizi çekti. Kolsuz deri yeleğinden görebildiğimiz kadarıyla vücüdunun her santimi dövmelenmiş dazlak karakter gözlerini dikmiş üzerimize doğru geliyordu. Diklenen İspanyolun tehditkar tükürüşünü görünce horozlanmaktan geri kalamayan bizim Türk karakter de gözlerini dikti tabii. İki taraf da kendi dilinde en samimi sözcüklerini sevgiyle savurduktan sonra yollarına devam ettiler. Ve böylece flamenko ateşini gerçek anlamda yakmış olduk.

* Fas’ta, gece vardığımız Marakeş tren garından mecburen taksiye binip merkezi bir noktaya vardık. Elimizde kalacağımız riadın adresi var ama Marakeş’in daracık sokaklarında bulabilmek ne mümkün. Neyse ki şoförümüz yardımcı oldu ve bizi genç bir delikanlının önünde indirdi. Bu güleryüzlü kibar gencin tabii ki otelimizin görevlisi olduğunu düşünerek bavulumuzu teslim ettik. Otel orada değilmiş ki yürümeye başlayan genci takip ettik. Fakat yürüme işi bitmedi bir türlü ve yollar gittikçe daralıp kararmaya başladı. Üçümüzün zor sığdığı yollarda hiç kimse yoktu. Çıkmaz bir sokağa girip nihayet kalacağımız yere varınca çok sevindim ama maalesef yanımızdaki kibar delikanlı aslında otel görevlisi değil, rehberliğini mükafatlandırmayınca çirkinleşip gizliden tehdit eden bir serseriymiş. Böylece Fas’a vardığımız gibi bir macera yaşamış, dolandırılmış ve tehdit edilmiş olduk. Ama bu da çok çabuk tecrübelenmemize neden oldu tabii. Elhamdülillah.

* Adana ve Hatay’ın engin kültürünü eşime tanıttıktan sonra sınırdan Suriye’ye geçmek şeklinde bir plan yaptık. Fakat ben yoğun iş temposundan çıkıp keyifli bir sürece geçmenin verdiği ani rahatlıkla hastalandım. Adana’dan Hatay’a arabanın arkasında yatarak vardım. Antakya, İskenderun, Arsuz, Samandağ, Çevlik hasta gezildi. Kalkıyorum, boğma kültürü tanıtımındaki gönüllü turizm elçisi görevimi yerine getiriyorum ve tekrar ateşler içinde baygın düşüyorum. Allah akıl verdi de bu şekilde sınır dışına çıkmamamız gerektiğini algılayabilip geri döndük. O hafta Suriye’de savaş başladı.

 

Veni, Vidi, Vici – I

Etiketler

Anılar, Fransa, Hong Kong, Tunus, İspanya

Eylül ayını zor geçiriyorum. Bu yüzden de, yıllardır olduğu gibi kendi ilaçlarımı üretip kanayan yerlerime sürmem gerek. Şu an çok hastayım. Üstelik gece gerçekleşen deprem çok güzel salladığı için uykusuzum. Ama yazmam gerektiğini biliyorum. İlacım o benim. Yalnız cayır cayır yakmayan bir ilaç üretmeli bu kez. Hafif bir şeyler. Dinlendirici. Acıtmamalı. Güldürmeli. Yaşanan güzel günleri anmalı, onları anlatmalı. Bir kerecik olsun tabularımı yıkıp geçmişe sığınmalı. Geçmişin güzelliği geleceğe umut ışığı tutmalı.

Yurt dışı anılarımdan keyifli bölümleri hatırlayıp güleceğim bugün. Umarım eşlik edersiniz.

* Fransa Lyon’da, bir konferans sonrası, orada tanıştığım üç-dört hanımla kentte turlamaya başladık. Meraklı kediler olarak bir tepeye vardık ve karşımıza çıkan kocaman bir bahçeye daldık. Bir süre ağaçların güzelliğine vurgun bir halde turaladıktan sonra geç kaldığımızı fark edip geri döndük. Ancak girerken ardına kadar açık olan demir kapılar çok güzel kilitlenmişti ve etrafta bir Allah’ın kulu yoktu. Kapılara tırmanmaya çalıştık ama bacaklarımız yetmedi. Geceyi orada geçirmek zorunda kalma düşüncesiyle öyle bir imana gelmişim ki içime sızan Seyit Onbaşıyla birlikte kapının iki kanadının arasına kendimi zorla sokup ite-kaka oradan geçmeyi başardım.

 

* Tunus’ta uçaktan inince, havaalanı çıkışına yanaşan otobüse attık kendimizi. Önünde Arapça yazdığı için nereye gittiğini bilmediğimiz otobüste illa ki İngilizce bilen biri çıkar dedik ama beklentimiz çok yüksekmiş. Bir de Nuh nebi’den kalma otobüsümüz bir o yana bir bu yana yattıkça kalabalık aracın içinde Tunus halkıyla ülkeye indiğimiz gibi kaynaşmış olduk. Tunuslu teyzeler çok güzel elliyor hanımlar, haberiniz olsun. Gülme krizinde kendimizi otobüsten zor attık.

* Hong Kong’un Kowloon bölgesinde oldukça ucuz bir yerde kalıyoruz. İçinde iki kişinin aynı anda yürüyemediği kadar küçük, sadece bir yatağın sığdığı odalardan oluşan bu koridor (otel diyemedim), iş hanı gibi bir binanın onbeşinci katında. Bir akşam gezdik geldik, saat onbir gibi odacığımıza dönüyoruz, Çin polisi binanın girişini kapatmış. Pasaport kontrolü yapıp bir form verdiler elimize. Az zamanda çok içecek tadımcılığı görevimden dolayı kafam güzel olmuş zaten, söylenmeye başladım İngilizce olarak. Bakışlarımın polis amirinin bakışlarıyla buluştuğu o upuzun saniyede ‘Çin polisine çemkirmekte olduğumu’ fark edebildim de susup formumu doldurdum neyse ki.

* Yine Tunus’ta, bu kez Allah’ın unuttuğu bir noktada herhangi bir araç bekliyoruz. Önümüze çıkan dolmuşa atlama sevdasıyla vardığımız bu köyden uzaklaşmanın o kadar kolay olmayacağını algılayabilince ileride görünen taksiye yanaştık kuzu kuzu. En yakındaki şehir olan Sidi Bou Saïd’e kaça götüreceğini öğrenmek istedik ama şoför İngilizce bilmiyor, biz de Arapça. “Taksimetre wallahi” diyor, başka bir şey demiyor. Taksimetre iyi tabii de mümin kardeşim, şehirler arası yol gideceğiz, bilmemiz lazım. ‘Üç aşağı-beş yukarı’ Arapça nasıl denir ki diye düşünürken aklıma geliverdi: Arapmışım hissine bürünüp ağzıma o sesleri çıkarma emrini vererek bir “takriben?” deyişim vardı ki, o pür ciddiyet dikilen adamın altın kaplamalar dahil otuz iki dişini görme şerefini verdi. “Takriben” deyip deyip güldü. Ama işe yaradı.

* İspanya’da geçirdiğimiz iki hafta boyunca öyle tatlı tatlı kazıklandık ki, içimizde bir savunma kalkanı oluşturmuşuz. Şirinlikle yanaşıp “olaaaa” diyen herkese en az beş euro vere vere, yaklaşan her ‘hola’ya (merhaba) ne dediğini dinlemeden “no” der olmuştuk. En son Barcelona’da bir metro istasyonunda ikizlerini oturttuğu bebek arabasıyla bir kadın yanaştı ve gülümseyerek bir şeyler mırıldandı. Tabii sözünü bitirdiği gibi eşimin “no” cevabıyla dumur olup gitti. Kadının, çocuk arabasını merdivenlerden yukarı çıkarmak için yardım istediğini anlamayan eşime durumu açıklayınca öyle üzüldü ki, “sorry, sorry” diye kadının arkasından koşup Herkül misali bebek arabasını havalandırdığı gibi uçarak merdivenleri çıktı.

İskemle

Etiketler

Anılar

Ceketinin cebinde oynaşan parmakları dikdörtgen metal kutuyu kavrayıp çıkardı. Bir eliyle metal kapağı kaydırıp Müteahhit Bilal’in numarasını aranırken diğer eliyle kapının yanında duran sandalyeyi çekip oturdu. Oturarak yapılabilecek bir konuşma için en ideal sandalyeyi bulmuştu. Annesinin bu eve gelin geldiğinde ilk oturduğu ve eski alışkanlıkla hala daha ‘iskemle’ dediği sandalye. Yeni ailesinin yanında koltuklara yayılma hakkını kendinde görmediğini, kapının yanında duran bu iskemleye ilişip kayınpederinin isteklerini beklediğini anlatmıştı annesi. Saygıdan yıllarca kullanılan bu yaşlı cevizi dedesi öldükten sonra bile atamamışlar, kapının yanındaki yerini korumuş ama kimsenin oturmasına izin vermemişlerdi. Ama şimdi karışacak bir Allah’ın kulu kalmamıştı. Babasının ölümünden beri yalnızlığa terkedilmiş bunca eşyanın arasında en diri görünen yüz küsur yaşındaki bu Balkan göçmeni ahşap bedene istediği gibi yayılabilirdi. Hatta onu yıllardır yaşadığı esaretten kurtarıp başka odaya taşımalıydı. Bir elinde kapağı kaydırılmış telefon, diğer elinde  düzeni kaydırılmış sandalye ile salondan çıktı. Yılların alışkanlığına boyun eğen bacakları onu koridorun sonundaki çocuk odasına sürükledi. Bütün çocukluğunu, ergenliğini ve üniversiteli ziyaretlerini görmüş geçirmiş yorgun odanın ahşap kapısı gıcır gıcır açıldı. En son kendisi evden ayrıldıktan sonra odaya hiç giren olmadığı belliydi. Yılların birikimiyle her birine ayrı ayrı anlamlar yüklenmiş tüm eşyalar kendi elleriyle koydukları yerlerde kıpırdamadan bekleşiyorlardı. Solgun ve küskün minderleri az yumruklamamış, zamanın modası şampanya rengi duvarlarla az dertleşmemişti. Orta üçte kendini yakan platonik aşkını her gece kardeşi uyanmasın diye fısıldayarak ama hıçkırıklarla anlattığı duvarlar neler neler duymuştu, neler görmüştü. Konuşup onu zor duruma düşürmeyeceğini bildiği halde utançla arkasını döndü yatağına komşu duvara kendini hatırlamasından korkarcasına. Rus yazarlarla tanıştığı ve ilk yazılarını kaleme aldığı çalışma masasının yıllanmış kokusu çarptı burnuna. Ailesinin evde olmadığını bildiği bir gün okuldan birlikte kaçıp geldikleri Seda bu masanın üzerine oturunca dayanamayıp öpmüştü onu. Seda korkuyla kendisini itip kaçmış, bir daha da yüzüne bakmamıştı. Kitaplığının arkasındaki gevşek tahtaların arasına gizli eşyalarını koyabileceği bir yer yapmıştı. Kardeşi bir şeylerden şüphelenince hemen hepsini karyolasının altına taşımıştı. Berbat bir motor kazasında öldüğü haberini alınca sinir krizi geçirip kardeşinin bütün eşyalarını bahçede yakmış olmasaydı şu an onlar da sesleniyor olacaklardı odanın her köşesinden haykıran anıların arasından. Karyolanın altına bakma cesareti gösteremeden iskemleyle kendini dışarı attı. Mutfak. En iyisi mutfakta yapmaktı telefon görüşmesini. İlk düşlerinin, ilk mutluluklarının, ilk coşkularının, ilk reddedilişin ve ilk haykırışların kapısını gıcırtıyla kapatıp mutfağa geçti. Meyve desenli örtünün etrafına dizilmiş beş sandalye varken elindekini nereye koyacağını bilemeyip kapının yanına iliştirdi. Dünyanın en lezzetli yemeklerini yapan annesinin elinden nice tatları sindirdikleri, zaman zaman kahkahalar, zaman zaman kavgalar yükselen masa. Annesinin hastalığı iyice ağırlaşmadan mutfak konusunda eğitip zengin bir kocaya vermeyi planladıkları ablasının yemeklerini hatırlayınca ister istemez yüzü buruştu. Şimdi İstanbul’da yaşadığı saray yavrusunda bir de aşçısının olması hayattaki en büyük şansı olmuştur herhalde diye düşünerek gülümsedi. Hem kendisinin hem de ailesinin. Kurulu düzeninden kalkıp bu evle uğraşmak için hatırlamak bile istemediği bu ilçeye gelmeyi asla düşünmediğinden bu konudaki tüm hakkını kendisine devredivermişti. Bu evi görme ihtiyacı duymuyordu. Kokular, anılarla yaşlanmış eşyalardan yükselen haykırışlar, anılar aynı kalsa da, bir daha asla beş kişi yemek yiyemeyecekleri bu masa aynı olmayacaktı örneğin. Umursamamıştı. ‘Sadece sat, gel’ demişti, ‘ya da bildiğin gibi yap’. Kim bilir belki de fazla umursamıştı. Çocuk lezzetlerin kokusunu ve beş kişilik sofraların cıvıltısını duyar gibi olunca duramadı mutfakta. İskemleyi alıp salona, ait olduğu yere götürdü, kapının yanına, annesinin terliklerinin üzerine koydu. Titreyen parmakları metal kutuda Müteahhit Bilal’i buldu. Bir eliyle telefonu kulağına götürürken diğer eliyle salonun kapısını kapattı.